Merhabalar
Bu yazıda yum paket yönetim sisteminin detaylarına değineceğim. Redhat türevi işletim sistemlerinde paket yönetim sistemi olarak kullanılamaktadır. Yum açılımı ( Yellowdog Updater Modified ) şeklindedir. Yum paket kurmak, paket kaldırmak, güncelleme, paket yükseltmek, paket hakkında bilgi almak gibi daha birçok özelliğe sahiptir.
Aşağıdaki komutu kullanarak istediğiniz bir paketi kurabilirsiniz. Bu paket sistem depolarında mevcut ise kurulacaktır. !
root# yum install nano
Sistemde kurulu bir paketi kaldırmak isterseniz aşağıdaki komut kullanılabilir.
root# yum remove nano
Sistem depolarını güncellemek isterseniz aşağıdaki komutu kullanabilirsiniz.
root# yum update
Bir paketi güncellemek isterseniz aşağıdaki komutu kullanabilirsiniz. Güncellemekten kastım aşağıdaki pakete ait yeni versiyonlar var ise güncelleyecektir.
root# yum update nano
Bir paketi versiyon bilgileri ile birlikte görmek isterseniz aşağıdaki komut kullanılabilir. Aşağıdaki komut nano paketi kurulu ise versiyon bilgisini gösterecektir, ancak kurulu değil ise sistem deposunda bulunan nano paketinin versiyon bilgisini gösterecektir.
root# yum list nano
Sistem depolarında bir paketi aramak isterseniz aşağıdaki komutu kullanabilirsiniz. Örneğin, paket depolarında “nano” ismi geçen tüm paketleri listelemek istersek bunun için aşağıdaki komutu kullanmamız yeterli olacaktır. veya tercih edilir ise yum search all nano komut ‘da kullanılabilir.
root# yum search nano
Loading mirror speeds from cached hostfile
* base: mirror.vit.com.tr
* extras: ftp.itu.edu.tr
* updates: ftp.itu.edu.tr
========================= N/S matched: nano ==========================
nano.x86_64 : A small text editor
Bir dosyanın hangi paket tarafından kurulduğunu görmek isterseniz aşağıdaki komut kullanılabilir.
root# yum provides paket.ismi
İndirmiş olduğunuz bir paketi sisteme kurmak isterseniz aşağıdaki komut kullanılabilir.
root# yum localinstall paket.ismi
Bir paket kurmadan önce paket hakkında bilgi almak istersek aşağıdaki komutu kullanabiliriz. Aşağıdaki komut nano paketine ait sürüm numarası, mimari, boyut, lisans vb.. daha birçok bilgi verecektir.
root# yum info nano
Loaded plugins: fastestmirror
Loading mirror speeds from cached hostfile
* base: mirror.vit.com.tr
* extras: ftp.itu.edu.tr
* updates: ftp.itu.edu.tr
Installed Packages
Name : nano
Arch : x86_64
Version : 2.3.1
Release : 10.el7
Size : 1.6 M
Repo : installed
From repo : base
Summary : A small text editor
URL : http://www.nano-editor.org
License : GPLv3+
Description : GNU nano is a small and friendly text editor.
Sistemde kurulu tüm paketler hakkında bilgi edinmek istersek aşağıdaki komutu kullanabiliriz.
root# yum list installed
root# yum list installed |less
veya sistemde kurulu olup olmadığını öğrenmek istediğimiz bir paketi aramak istersek aşağıdaki komutu kullanabiliriz.
root# yum list installed nano
Installed Packages
nano.x86_64 2.3.1-10.el7 @base
Aşağıdaki komut yardımıyla sistemde güncelleme kontrolü yapabilirsiniz. Bu şu demek oluyor aşağıdaki komut sistemde yüklü olan paketleri kontrol edip yeni versiyonu bulunan paketleri listeleyecektir. Sizde buradan yükseltmek istediğiniz paket var ise yükseltebilirsiniz.
root# yum check-update
Loaded plugins: fastestmirror
Loading mirror speeds from cached hostfile
* base: mirror.vit.com.tr
* extras: ftp.itu.edu.tr
* updates: ftp.itu.edu.tr
clutter.x86_64 1.14.4-12.el7_1.1 updates
libcacard.x86_64 10:1.5.3-86.el7_1.5 updates
libuser.x86_64 0.60-7.el7_1 updates
libuser-python.x86_ 64 0.60-7.el7_1 updates
qemu-img.x86_64 10:1.5.3-86.el7_1.5 updates
qemu-kvm.x86_64 10:1.5.3-86.el7_1.5 updates
qemu-kvm-common.x86_64 10:1.5.3-86.el7_1.5 updates
Aşağıdaki komut yardımıyla yum paket depolarında bulunan tüm kullanılabilir paketleri görebilirsiniz.
root# yum list
Aynı zamanda tüm kullanılabilir grup paketlerini görmek istersek aşağıdaki komutu kullanabiliriz.
root# yum grouplist
Loaded plugins: fastestmirror
Loading mirror speeds from cached hostfile
* base: mirror.vit.com.tr
* extras: ftp.itu.edu.tr
* updates: ftp.itu.edu.tr
Available environment groups:
Minimal Install
Compute Node
Infrastructure Server
File and Print Server
Basic Web Server
Virtualization Host
Server with GUI
GNOME Desktop
KDE Plasma Workspaces
Development and Creative Workstation
Available Groups:
Compatibility Libraries
Console Internet Tools
Development Tools
Graphical Administration Tools
Legacy UNIX Compatibility
Scientific Support
Security Tools
Smart Card Support
System Administration Tools
System Management
Done
Daha sonra istediğimiz bir grup paketini sisteme kurabiliriz. Örneğin, “Gnome Desktop” masaüstü ortamını sisteme kurmak için aşağıdaki komutu kullanabiliriz.
root# yum groupinstall "Gnome Desktop"
Sisteme kurduğumuz bu “Gnome Desktop” masaüstü ortamını güncellemek istersek aşağıdaki komutu kullanabiliriz.
root# yum groupupdate "Gnome Desktop"
Kurduğumuz bu “Gnome Desktop” masaüstü ortamını sistemden tamamen kaldırmak istersek aşağıdaki komutu kullanabiliriz.
root# yum groupremove "Gnome Desktop"
Aşağıdaki komut yardımıyla kullandığınız dağıtımda etkin olan tüm depoları listeleyebilirsiniz.
root# yum repolist
Loaded plugins: fastestmirror
Loading mirror speeds from cached hostfile
* base: mirror.vit.com.tr
* extras: ftp.itu.edu.tr
* updates: ftp.itu.edu.tr
id repo name status
====================================================
base/7/x86_64 CentOS-7 - Base 8652
extras/7/x86_64 CentOS-7 - Extras 149
updates/7/x86_64 CentOS-7 - Updates 995
repolist: 9796
veya etkin olan etkin olmayan tüm paket depolarını görmek isterseniz aşağıdaki ‘da kullanılabilir.
root# yum repolist all
Loaded plugins: fastestmirror
Loading mirror speeds from cached hostfile
* base: repo.boun.edu.tr
* extras: ftp.itu.edu.tr
* updates: ftp.itu.edu.tr
repo id repo name status
C7.0.1406-base/x86_64 CentOS-7.0.1406 - Base disabled
C7.0.1406-centosplus/x86_64 CentOS-7.0.1406 - CentOSPlus disabled
C7.0.1406-extras/x86_64 CentOS-7.0.1406 - Extras disabled
C7.0.1406-fasttrack/x86_64 CentOS-7.0.1406 - CentOSPlus disabled
C7.0.1406-updates/x86_64 CentOS-7.0.1406 - Updates disabled
base/7/x86_64 CentOS-7 - Base enabled: 8652
base-debuginfo/x86_64 CentOS-7 - Debuginfo disabled
base-source/7 CentOS-7 - Base Sources disabled
centosplus/7/x86_64 CentOS-7 - Plus disabled
centosplus-source/7 CentOS-7 - Plus Sources disabled
cr/7/x86_64 CentOS-7 - cr disabled
extras/7/x86_64 CentOS-7 - Extras enabled: 149
extras-source/7 CentOS-7 - Extras Sources disabled
fasttrack/7/x86_64 CentOS-7 - fasttrack disabled
updates/7/x86_64 CentOS-7 - Updates enabled: 995
updates-source/7 CentOS-7 - Updates Sources disabled
repolist: 9796
Sistemde varsayılan olarak /var/cache/yum dizini altında “YUM” paket yöneticisine ait ön bellekler vardır. Aşağıdaki komut yardımıyla tüm yum önbelleğini temizleyebilirsiniz.
root# yum clean all
Yum History
Yum paket yöneticisine ait çok güzel bir özellik ise history özelliğidir. Bu history özelliği ile yapmış olduğunuz işlemleri geriye çevirebiliyorsunuz. Örneğin, eskiden konsol ekranını kullanırken gidip “Gnome Desktop” masaüstü ortamını kurdunuz ve geri eski kullandığınız konsol ekranına geri dönmek isterseniz bunu yum history komutu ile yapabiliyorsunuz.
NOT : Yum history komutu /var/log/yum.log dosyasını okur.
NOT : Yum history database varsayılan olarak /var/lib/yum/history dizininde tutulur.
Tüm yaptığınız işlemleri görmek isterseniz aşağıdaki komutu kullanabilirsiniz.
root# yum history
Loaded plugins: fastestmirror
ID | Login user | Date and time | Action(s) | Altered
----------------------------------------------------------------------
9 | ali <ali> | 2015-07-29 23:46 | Install | 1
8 | ali <ali> | 2015-07-29 23:45 | Erase | 1
7 | ali <ali> | 2015-07-29 07:23 | I, U | 4
6 | root <root> | 2015-07-23 07:44 | Install | 594
5 | root <root> | 2015-07-23 07:06 | Install | 104
4 | root <root> | 2015-07-23 06:56 | Install | 47
3 | root <root> | 2015-07-23 06:51 | I, O, U | 170 EE
2 | root <root> | 2015-07-16 00:39 | Install | 1
1 | System <unset> | 2015-07-16 02:17 | Install | 293
daha sonra ID 9 numaralı işlemde ne zaman hangi komut kullanılmış görmek istersek aşağıdaki komutu kullanabiliriz. Aynı zamanda yum history list nano komutu ile hangi kullanıcı ne zaman ne yapmış bunun listesini görebilirsiniz.
root# yum history list 9
Loaded plugins: fastestmirror
ID | Command line | Date and time | Action(s) | Altered
---------------------------------------------------------------------
9 | install nano | 2015-07-29 23:46 | Install | 1
veya aşağıdaki gibi bir komut kullanarak ID 9 numaralı işlemin detaylarını inceleyebiliriz.
root# yum history info 9
Loaded plugins: fastestmirror
Transaction ID : 9
Begin time : Wed Jul 29 23:46:23 2015
Begin rpmdb : 1049:49ab24af582a8450c993d2f1d5393c313bdfc54b
End time : (0 seconds)
End rpmdb : 1050:9c3f937c97e2211c864bb9386e5eb8f5bb4d8140
User : ali <ali>
Return-Code : Success
Command Line : install nano
Transaction performed with:
Installed rpm-4.11.1-25.el7.x86_64 @base
Installed yum-3.4.3-125.el7.centos.noarch @base
Installed yum-plugin-fastestmirror-1.1.31-29.el7.noarch @base
Packages Altered:
Install nano-2.3.1-10.el7.x86_64 @base
Yukarıdaki çıktıda gördüğünüz gibi ali kullanıcısı nano paketini kurmuş. Ali kullanıcısı nano paketini kurmuş ve biz tüm her şeyi ile geri almak istiyoruz. Bunu yapmak için aşağıdaki komutu kullanmamız yeterli olacaktır.
root# yum history undo 9 -y
Loaded plugins: fastestmirror
Undoing transaction 9, from Wed Jul 29 23:46:23 2015
Install nano-2.3.1-10.el7.x86_64 @base
Resolving Dependencies
--> Running transaction check
---> Package nano.x86_64 0:2.3.1-10.el7 will be erased
--> Finished Dependency Resolution
Dependencies Resolved
======================================================================
Package Arch Version Repository Size
======================================================================
Removing:
nano x86_64 2.3.1-10.el7 @base 1.6 M
Transaction Summary
======================================================================
Remove 1 Package
Installed size: 1.6 M
Downloading packages:
Running transaction check
Running transaction test
Transaction test succeeded
Running transaction
Erasing : nano-2.3.1-10.el7.x86_64 1/1
Verifying : nano-2.3.1-10.el7.x86_64 1/1
Removed:
nano.x86_64 0:2.3.1-10.el7
Complete!
Bilgiler çok işime yaradı. Emeğiniz için teşekkürler.