Red Hat Türevi Sistemlerde Paket Yönetim Sistemi “yum”

yum-package-management

Merhabalar

Bu yazıda yum paket yönetim sisteminin detaylarına değineceğim.  Redhat türevi işletim sistemlerinde paket yönetim sistemi olarak kullanılamaktadır. Yum açılımı ( Yellowdog Updater Modified ) şeklindedir. Yum paket kurmak, paket kaldırmak, güncelleme, paket yükseltmek, paket hakkında bilgi almak gibi daha birçok özelliğe sahiptir.

Aşağıdaki komutu kullanarak istediğiniz bir paketi kurabilirsiniz. Bu paket sistem depolarında mevcut ise kurulacaktır. !

root# yum install nano

Sistemde kurulu bir paketi kaldırmak isterseniz aşağıdaki komut kullanılabilir.

root# yum remove nano

Sistem depolarını güncellemek isterseniz aşağıdaki komutu kullanabilirsiniz.

root# yum update

Bir paketi güncellemek isterseniz aşağıdaki komutu kullanabilirsiniz. Güncellemekten kastım aşağıdaki pakete ait yeni versiyonlar var ise güncelleyecektir.

root# yum update nano

Bir paketi versiyon bilgileri ile birlikte görmek isterseniz aşağıdaki komut kullanılabilir. Aşağıdaki komut nano paketi kurulu ise versiyon bilgisini gösterecektir, ancak kurulu değil ise sistem deposunda bulunan nano paketinin versiyon bilgisini gösterecektir.

root# yum list nano 

Sistem depolarında bir paketi aramak isterseniz aşağıdaki komutu kullanabilirsiniz. Örneğin, paket depolarında “nano” ismi geçen tüm paketleri listelemek istersek bunun için aşağıdaki komutu kullanmamız yeterli olacaktır. veya tercih edilir ise yum search all nano komut ‘da kullanılabilir.

root# yum search nano

Loading mirror speeds from cached hostfile
 * base: mirror.vit.com.tr
 * extras: ftp.itu.edu.tr
 * updates: ftp.itu.edu.tr
========================= N/S matched: nano ==========================
nano.x86_64 : A small text editor

Bir dosyanın hangi paket tarafından kurulduğunu görmek isterseniz aşağıdaki komut kullanılabilir.

root# yum provides paket.ismi

İndirmiş olduğunuz  bir paketi sisteme kurmak isterseniz aşağıdaki komut kullanılabilir.

root# yum localinstall paket.ismi

Bir paket kurmadan önce paket hakkında bilgi almak istersek aşağıdaki komutu kullanabiliriz. Aşağıdaki komut nano paketine ait sürüm numarası, mimari, boyut, lisans vb.. daha birçok bilgi verecektir.

root# yum info nano

Loaded plugins: fastestmirror
Loading mirror speeds from cached hostfile
 * base: mirror.vit.com.tr
 * extras: ftp.itu.edu.tr
 * updates: ftp.itu.edu.tr

Installed Packages
Name : nano
Arch : x86_64
Version : 2.3.1
Release : 10.el7
Size : 1.6 M
Repo : installed
From repo : base
Summary : A small text editor
URL : http://www.nano-editor.org
License : GPLv3+
Description : GNU nano is a small and friendly text editor.

Sistemde kurulu tüm paketler hakkında bilgi edinmek istersek aşağıdaki komutu kullanabiliriz.

root# yum list installed
root# yum list installed |less

veya sistemde kurulu olup olmadığını öğrenmek istediğimiz bir paketi aramak istersek aşağıdaki komutu kullanabiliriz.

root# yum list installed nano

Installed Packages
nano.x86_64               2.3.1-10.el7          @base

Aşağıdaki komut yardımıyla sistemde güncelleme kontrolü yapabilirsiniz. Bu şu demek oluyor aşağıdaki komut sistemde yüklü olan paketleri kontrol edip yeni versiyonu bulunan paketleri listeleyecektir. Sizde buradan yükseltmek istediğiniz paket var ise yükseltebilirsiniz.

root# yum check-update

Loaded plugins: fastestmirror
Loading mirror speeds from cached hostfile
 * base: mirror.vit.com.tr
 * extras: ftp.itu.edu.tr
 * updates: ftp.itu.edu.tr

clutter.x86_64      1.14.4-12.el7_1.1    updates
libcacard.x86_64    10:1.5.3-86.el7_1.5  updates
libuser.x86_64      0.60-7.el7_1         updates
libuser-python.x86_ 64 0.60-7.el7_1      updates
qemu-img.x86_64     10:1.5.3-86.el7_1.5  updates
qemu-kvm.x86_64     10:1.5.3-86.el7_1.5  updates
qemu-kvm-common.x86_64 10:1.5.3-86.el7_1.5 updates

Aşağıdaki komut yardımıyla yum paket depolarında bulunan tüm kullanılabilir paketleri görebilirsiniz.

root# yum list

Aynı zamanda tüm kullanılabilir grup paketlerini görmek istersek aşağıdaki komutu kullanabiliriz.

root# yum grouplist

Loaded plugins: fastestmirror
Loading mirror speeds from cached hostfile
 * base: mirror.vit.com.tr
 * extras: ftp.itu.edu.tr
 * updates: ftp.itu.edu.tr

Available environment groups:
 Minimal Install
 Compute Node
 Infrastructure Server
 File and Print Server
 Basic Web Server
 Virtualization Host
 Server with GUI
 GNOME Desktop
 KDE Plasma Workspaces
 Development and Creative Workstation

Available Groups:
 Compatibility Libraries
 Console Internet Tools
 Development Tools
 Graphical Administration Tools
 Legacy UNIX Compatibility
 Scientific Support
 Security Tools
 Smart Card Support
 System Administration Tools
 System Management
Done

Daha sonra istediğimiz bir grup paketini sisteme kurabiliriz. Örneğin, “Gnome Desktop” masaüstü ortamını sisteme kurmak için aşağıdaki komutu kullanabiliriz.

root# yum groupinstall "Gnome Desktop"

Sisteme kurduğumuz bu “Gnome Desktop” masaüstü ortamını güncellemek istersek aşağıdaki komutu kullanabiliriz.

root# yum groupupdate "Gnome Desktop"

Kurduğumuz bu “Gnome Desktop” masaüstü ortamını sistemden tamamen kaldırmak istersek aşağıdaki komutu kullanabiliriz.

root# yum groupremove "Gnome Desktop"

Aşağıdaki komut yardımıyla kullandığınız dağıtımda etkin olan tüm depoları listeleyebilirsiniz.

root# yum repolist

Loaded plugins: fastestmirror
Loading mirror speeds from cached hostfile
 * base: mirror.vit.com.tr
 * extras: ftp.itu.edu.tr
 * updates: ftp.itu.edu.tr

id                 repo name           status
====================================================
base/7/x86_64      CentOS-7 - Base      8652
extras/7/x86_64    CentOS-7 - Extras     149
updates/7/x86_64   CentOS-7 - Updates    995
repolist: 9796

veya etkin olan etkin olmayan tüm paket depolarını görmek isterseniz aşağıdaki ‘da kullanılabilir.

root# yum repolist all

Loaded plugins: fastestmirror
Loading mirror speeds from cached hostfile
 * base: repo.boun.edu.tr
 * extras: ftp.itu.edu.tr
 * updates: ftp.itu.edu.tr

repo id                      repo name                      status
C7.0.1406-base/x86_64        CentOS-7.0.1406 - Base          disabled
C7.0.1406-centosplus/x86_64  CentOS-7.0.1406 - CentOSPlus    disabled
C7.0.1406-extras/x86_64      CentOS-7.0.1406 - Extras        disabled
C7.0.1406-fasttrack/x86_64   CentOS-7.0.1406 - CentOSPlus    disabled
C7.0.1406-updates/x86_64     CentOS-7.0.1406 - Updates       disabled
base/7/x86_64                CentOS-7 - Base                 enabled: 8652
base-debuginfo/x86_64        CentOS-7 - Debuginfo            disabled
base-source/7                CentOS-7 - Base Sources         disabled
centosplus/7/x86_64          CentOS-7 - Plus                 disabled
centosplus-source/7          CentOS-7 - Plus Sources         disabled
cr/7/x86_64                  CentOS-7 - cr                   disabled
extras/7/x86_64              CentOS-7 - Extras               enabled: 149
extras-source/7              CentOS-7 - Extras Sources       disabled
fasttrack/7/x86_64           CentOS-7 - fasttrack            disabled
updates/7/x86_64             CentOS-7 - Updates              enabled: 995
updates-source/7             CentOS-7 - Updates Sources      disabled
repolist: 9796

Sistemde varsayılan olarak /var/cache/yum dizini altında “YUM” paket yöneticisine ait ön bellekler vardır. Aşağıdaki komut yardımıyla tüm yum önbelleğini temizleyebilirsiniz.

root# yum clean all

 

Yum History

Yum paket yöneticisine ait çok güzel bir özellik ise history özelliğidir. Bu history özelliği ile yapmış olduğunuz işlemleri geriye çevirebiliyorsunuz. Örneğin, eskiden konsol ekranını kullanırken gidip “Gnome Desktop” masaüstü ortamını kurdunuz ve geri eski kullandığınız konsol ekranına geri dönmek isterseniz bunu yum history komutu ile yapabiliyorsunuz.

NOT : Yum history komutu /var/log/yum.log dosyasını okur.

NOT : Yum history database varsayılan olarak /var/lib/yum/history dizininde tutulur.

Tüm yaptığınız işlemleri görmek isterseniz aşağıdaki komutu kullanabilirsiniz.

root# yum history

Loaded plugins: fastestmirror
ID | Login user | Date and time | Action(s)   | Altered
----------------------------------------------------------------------
 9 | ali <ali>   | 2015-07-29 23:46 | Install | 1 
 8 | ali <ali>   | 2015-07-29 23:45 | Erase   | 1 
 7 | ali <ali>   | 2015-07-29 07:23 | I, U    | 4 
 6 | root <root> | 2015-07-23 07:44 | Install | 594 
 5 | root <root> | 2015-07-23 07:06 | Install | 104 
 4 | root <root> | 2015-07-23 06:56 | Install | 47 
 3 | root <root> | 2015-07-23 06:51 | I, O, U | 170 EE
 2 | root <root> | 2015-07-16 00:39 | Install | 1 
 1 | System <unset> | 2015-07-16 02:17 | Install | 293

daha sonra ID 9 numaralı işlemde ne zaman hangi komut kullanılmış görmek istersek aşağıdaki komutu kullanabiliriz. Aynı zamanda yum history list nano komutu ile hangi kullanıcı ne zaman ne yapmış bunun listesini görebilirsiniz.

root# yum history list 9

Loaded plugins: fastestmirror
ID | Command line      | Date and time    | Action(s)      | Altered
---------------------------------------------------------------------
 9 | install nano      | 2015-07-29 23:46 | Install        |    1

veya aşağıdaki gibi bir komut kullanarak ID 9 numaralı işlemin detaylarını inceleyebiliriz.

root# yum history info 9

Loaded plugins: fastestmirror
Transaction ID : 9
Begin time  : Wed Jul 29 23:46:23 2015
Begin rpmdb : 1049:49ab24af582a8450c993d2f1d5393c313bdfc54b
End time  :                           (0 seconds)
End rpmdb : 1050:9c3f937c97e2211c864bb9386e5eb8f5bb4d8140
User : ali <ali>
Return-Code  : Success
Command Line : install nano
Transaction performed with:
 Installed  rpm-4.11.1-25.el7.x86_64                      @base
 Installed  yum-3.4.3-125.el7.centos.noarch               @base
 Installed  yum-plugin-fastestmirror-1.1.31-29.el7.noarch @base
Packages Altered:
   Install nano-2.3.1-10.el7.x86_64 @base

Yukarıdaki çıktıda gördüğünüz gibi ali kullanıcısı nano paketini kurmuş. Ali kullanıcısı nano paketini kurmuş ve biz tüm her şeyi ile geri almak istiyoruz. Bunu yapmak için aşağıdaki komutu kullanmamız yeterli olacaktır.

root# yum history undo 9 -y

Loaded plugins: fastestmirror
Undoing transaction 9, from Wed Jul 29 23:46:23 2015
 Install nano-2.3.1-10.el7.x86_64 @base
Resolving Dependencies
--> Running transaction check
---> Package nano.x86_64 0:2.3.1-10.el7 will be erased
--> Finished Dependency Resolution

Dependencies Resolved

======================================================================
 Package Arch Version Repository Size
======================================================================
Removing:
 nano x86_64 2.3.1-10.el7 @base 1.6 M

Transaction Summary
======================================================================
Remove 1 Package

Installed size: 1.6 M
Downloading packages:
Running transaction check
Running transaction test
Transaction test succeeded
Running transaction
 Erasing : nano-2.3.1-10.el7.x86_64 1/1 
 Verifying : nano-2.3.1-10.el7.x86_64 1/1 

Removed:
 nano.x86_64 0:2.3.1-10.el7 

Complete!
evet yukarıdaki çıktıda gördüğünüz gibi  ID 9 numarada yapılan tüm işlemler geri alındı. Aynı zamanda çıktıda en son satırda gördüğünüz gibi nano paketi kaldırılmış. “Removed : nano” 🙂
 
 
Tagged with: , , , , , , , , , , ,
One comment on “Red Hat Türevi Sistemlerde Paket Yönetim Sistemi “yum”
  1. Bilgiler çok işime yaradı. Emeğiniz için teşekkürler.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

*

Archives